Ngày nay, khi nhà không còn khái niệm là nơi để ở mà nó còn
là nơi để tận hưởng và chia sẻ các khoảng khắc của các thành viên trong gia
đình thì những yêu cầu về không gian sống cũng được chú trọng nhiều hơn. Cũng
như việc lựa chọn nội thất thì ánh sáng là yếu tố cũng quan trọng không kém góp
phần khiến ngôi nhà của bạn trở nên hài hòa.
Nhu cầu tìm mua đèn LED downlight của người tiêu dùng ngày
càng cao khiến giá thành và chất lượng của mỗi sản phẩm cũng rất khác nhau và
có sự chênh lệch nhất định. Vì vậy, người sử dụng có thể căn cứ vào các đặc điểm
dưới đây để cân nhắc lựa chọn cho mình đèn LED downlight chất lượng tốt phù hợp
với nhu cầu sử dụng:
Vỏ đèn được làm bằng chất liệu nào ? Hợp kim nhôm hay nhựa ?
Sự khác biệt giữa hai vật liệu này ?
Nếu vỏ bằng hợp kim nhôm thì tỷ lệ nhôm càng nhiều càng tốt
bởi nhôm sẽ hấp thu nhiệt và giúp kéo dài tuổi thọ đèn LED tốt hơn. Đây chính
là điểm mà khách hàng chọn mua đèn rất khó phân biệt. Nếu vỏ đèn LED downlight
có tỷ lệ nhôm khá thấp ( giảm chi phí vật tư -> giá thành thấp), cảm giác trọng
lượng bộ đèn rất nhẹ, góp phần làm giảm tuổi thọ bóng đèn.
Bề mặt vỏ cần được xử lý tinh xảo là một trong những dấu hiệu
đảm bảo cho bạn đã lựa chọn đúng nhà sản xuất có uy tín và chất lượng, vỏ đèn
có rất nhiều cách xử lý tùy theo nhu cầu sử dụng của khách hàng : phun sơn, sọc
vân, bạc bóng …
2.1
Chip LED nào được sử dụng trong đèn LED
downlight:
a.
Đèn LED downlight sử dụng chip LED đơn làm nguồn
sáng: chip LED 1W hoặc 3W:
Đây là mẫu đèn phổ biến và thông dụng nhất hiện nay, có thể
mua được ở bất kỳ địa điểm kinh doanh đèn LED.
b.
Đèn LED downlight sử dụng các chip SMD làm nguồn
sáng : 5630, 5050…
Các chip SMD được gắn trên mạch in và được dấu bên trong sau
kính hữu cơ hoặc tấm panel khuếch tán ánh sáng, thường gọi là đèn LED downlight
mặt kính hay đèn LED panel.
c.
Đèn LED downlight sử dụng chip COB:
Đây là mẫu đèn LED dowlight thế hệ mới nhất, sử dụng công
nghệ COB.
2.2
Thương hiệu và nhà sản xuất các chip LED trong
đèn LED downlight:
Bất kể chip đơn, chip SMD hay COB , đa phần chúng ta đều rất
khó phân biệt chip nào tốt hơn chip nào. Các chip chất lượng tốt đều thường được
sản xuất bởi các thương hiệu nổi tiếng như : Cree (Mỹ), Bridgelux ( Mỹ ),
Epistar ( Đài Loan)… thường có giá thành cao hơn rất nhiều so với các loại chip
nội địa sản xuất tại Trung Quốc và chất lượng ánh sáng cũng khá là chênh lệch.
Vì vậy, để mua được đèn LED sử dụng đúng chip chuẩn thương hiệu như kể trên thì
cần tìm được các nhà sản xuất đèn LED uy tín.
Thông thường, thương hiệu chip LED được chia thành 3 loại:
-
Dạng cao cấp ( chủ yếu ở các quốc gia Âu Mỹ, Nhật)
: Cree, Nichia, Osram…
-
Dạng trung cấp ( Mỹ, Đài Loan, Hàn Quốc) :
Bridgelux, Epistar, Tekcore…
-
Dạng thấp
( chủ yếu ở Trung Quốc) : Languang, Silan…
Chất lượng chip LED quyết định độ sáng và suy giảm quang
thông của bóng đèn. Chip LED tốt là loại chip không những quang thông cao mà
còn suy giảm độ sáng thấp, giá cả cũng khác biệt rất lớn, có thể từ 3 – 10 lần.
Tuy nhiên, hiện nay tại các quốc gia có nền công nghệ sản xuất đèn LED phát
triển là sử dụng đèn LED downlight công nghệ COB. Bởi họ tin rằng bất luận là
chi phí hay các tính năng kỹ thuật, đèn LED COB đều hơn hẳn các đèn LED
downlight truyền thống.
a. Rút ngắn đường dẫn nhiệt, làm giảm nhiệt trở:
Chip COB được gắn chặt trực tiếp với mạch in tản nhiệt, nhiệt
độ giữa mạch in và chip COB khá nhỏ,, tản nhiệt tốt nên suy giảm quang thông thấp,
tuổi thọ cao. Chúng ta hãy thửu xem xét hệ thống nhiệt trở của phương pháp công
nghệ chip truyền thống và phương pháp công nghệ COB:
Chip truyền thống : Chip
+ keo cố định + kem hàn + lá đồng + tầng cách điện + nhôm
COB : Chip + keo cố
định + nhôm.
Chúng ta có thể thấy rõ giai đoạn dẫn nhiệt của
COB đã được rút ngắn, vấn đề tản nhiệt của chip COB được giải quyết tốt hơn so
với các loại chip LED truyền thống khác.
Ánh sáng phát ra của chip COB dịu, ôn hòa và với cùng 1 công
suất với các loại đèn khác sẽ ít có cảm giác chói mắt hơn.
Đèn downlight truyền thống sử dụng nhiều nguồn sáng độc lập
gắn trên mạch in để tạo ra nguồn sáng chung cho đèn downlight , nếu thiết kế
không tốt hay thiết kế bởi các nhà sản xuất kém uy tín sẽ gây ra hiện tượng
chói mắt hay hiện tượng bóng chồng lên nhau. Ngược lại, nguồn sáng COB là nguồn
sáng bề mặt , góc chiếu rộng và dễ điều chỉnh, giảm thiểu hiện tượng chói mắt
và phát ra ánh sáng cho cảm giác dễ chịu…
Chất lượng chip LED quyết định hiệu quả chiếu
sáng của đèn LED downlight. Tuyệt đối không nên mua ở các nhà sản xuất sử dụng
chip thứ phẩm bởi màu sắc của nó không đồng nhất, độ sáng thấp, tuổi thọ ngắn.
3 3. Kỹ thuật tản nhiệt trong đèn LED:
a.
Ảnh hưởng của nhiệt độ đến đèn LED:
Cũng như các loại đèn truyền thống chúng ta sử
dụng hằng ngày, nguồn sáng đèn LED trong khi hoạt động cũng sinh ra nhiệt lượng,
sự tản nhiệt nhanh hay chậm quyết định quá trình suy giảm độ sáng và tuổi thọ sử
dụng của toàn bộ đèn. Nguồn sáng hoạt động lâu ở nhiệt độ cao, độ sáng sẽ suy
giảm rất nhanh, tuổi thọ sẽ rút ngắn, dẫn đến độ sáng kém không đạt được hiệu
quả chiếu sáng mong muốn. Thật ra tản nhiệt tốt của đèn LED downlight chính là
tổng thể tản nhiệt của cả bộ đèn, bao gồm từ công nghệ chip LED, chất liệu vỏ
đèn, kích thước lớn nhỏ của bộ phận tản nhiệt, chất lượng của nhôm.v.v..
b.
Nhiệt sinh ra như thế nào khi đèn LED hoạt động:
Đèn LED khi được cấp điện hoạt động, sự kết hợp
giữa lỗ trống và các điện tử của LED sẽ bức xạ ánh sáng, ánh sáng này còn phải
đi qua phần trung gian giữa bản thân linh kiện bán dẫn và công nghệ chip, mới
ra được bên ngoài (không khí), ngoài hiệu suất của chip LED, hiệu suất bức xạ
năng lượng ánh sáng, dòng điện vào.v.v…. Cuối cùng chỉ còn khoảng 30-40% điện
năng từ lúc vào được chuyển hóa thành quang năng, 60-70% còn lại vì không bức xạ
được nên hình thành chuyển hóa thành nhiệt năng.
c.
Giải pháp giúp chip LED giải phóng nhiệt lượng:
Chất liệu chủ yếu của vỏ (thân) đèn và bộ phận
tản nhiệt thông thường là: Đồng, Nhôm, Nhựa. Đồng tản nhiệt tốt hơn nhôm, nhôm
tản nhiệt tốt hơn nhựa, hiện nay bộ phận tản nhiệt đa phần dùng chất liệu nhôm,
tốt nhất là dạng nhôm miếng có sẻ rãnh, nhôm đúc tản nhiệt kém nhất, tản nhiệt
của nhôm miếng xẻ rãnh mang lại hiệu quả nhất. Bên cạnh đó chúng ta còn nên xem
xét độ dày, độ cao, sự tinh tế, xử lý bề mặt của vỏ (thân) đèn và bộ phận tản
nhiệt, các yếu tố này liên quan trực tiếp đến việc tản nhiệt tốt hay không.
- Đèn hoạt động ổn định hay không? Chất lượng tốt
hay xấu đều liên quan đến tản nhiệt của cả bộ đèn. Đèn LED thường được cấu tạo
từ nguồn sáng (hay chip LED) gắn với bộ phận tản nhiệt, driver, thấu kính. Do vậy
mà bộ phận tản nhiệt cũng rất quan trọng, nếu tản nhiệt không tốt , tuổi thọ sử
dụng cũng sẽ bị ảnh hưởng.
5. Driver
nguồn điện ( hay trình điều khiển nguồn điện):
Vì LED là linh kiện bán dẫn có đặc tính rất nhạy
cảm, vừa có đặc tính nhiệt âm (hệ số trong vật lý), do vậy mà trong quá trình ứng
dụng nhất thiết cần hoạt động ở trạng thái ổn định và được bảo vệ, từ đây mà có
khái niệm driver cho LED . Yêu cầu của linh kiện LED đối với driver hết sức khắt
khe, không giống với các đèn sợi đốt thông thường, trực tiếp sử dụng điện 220V,
LED chỉ sử dụng điện áp thấp 2-3V, nên các mạch điện của driver được thiết kế
khá phức tạp, đèn LED ứng dụng khác nhau thì dùng driver khác nhau.
Driver thị trường hiện nay chứa rất nhiều linh
kiện, trong khi sử dụng dễ phát sinh các yếu tố môi trường, hiệu suất thấp, đặc
tính không ổn định, khó duy trì bảo vệ cho LED, thêm vào đó, tuổi thọ của
driver và của LED không đồng nhất (tuổi thọ driver<20Kh, tuổi thọ LED >30kh).Đồng
thời driver chất lượng tốt giá thành khá cao, chiếm trên 30-40% tổng giá thành
của đèn.
Thông thường để chip LED phát ra ánh sáng 1 cách
hiệu quả, đạt được yêu cầu mong muốn, đồng thời thỏa mãn yêu cầu chiếu sáng
trong kiến trúc, cần thiết kế tăng cường quang học cho chip LED, hay còn gọi là
chiếu sáng 2 lần, chiếu sáng 2 lần chủ yếu hướng ánh sáng phát ra từ chip LED tập
trung đến khu vực mong muốn, từ đó đáp ứng được yêu cầu thiết kế chiếu sáng của
toàn bộ hệ thống ánh sáng. Trước mắt thấu kính và chóa phản quang là 2 phụ kiện
cơ bản được sử dụng phổ biến nhằm tăng cường chiếu sáng 2 lần, là giải pháp cho
vấn đề nâng cao độ sáng, cảm giác dễ chịu, giảm thiểu hiện tượng chói mắt, thực
hiện phối quang tốt hơn, nâng cao hiệu suất chiếu sáng 1 cách hiệu quả.
Nguồn: ledcuatui.com